3D – Customized coupeguides voor knie-osteotomie

Gepubliceerd op maandag 2 december, 2024

In Vitaz zetten we volop in op de modernste technologieën voor onze patiëntenzorg. Innovatie en technologie zijn belangrijke peilers in ons medisch aanbod. Eén van de laatste ontwikkelingen, na de enorme investering van onze robot-geassisteerde prothesechirurgie, is het gebruik van de ‘customized coupeguides’ voor osteotomie rond de knie. Hierbij worden op maat gemaakte coupeguides geproduceerd, om de beenderige correctie met zeer hoge precisie te kunnen uitvoeren.

Een osteotomie van de knie is een ingreep waarbij een afwijking of scheefstand van het bot wordt gecorrigeerd. Het bot van boven- of onderbeen wordt daarbij doorgezaagd en in de juiste stand geplaatst. Vervolgens wordt een plaat geappliceerd op het bot, zodat de gecreëerde ‘breuk’ in het bot in de juiste stand terug kan helen.

Meestal gaat het om O-benen (varus) of X-benen (valgus), die gecorrigeerd worden om de belasting aan 1 zijde van de knie te verminderen. Bij varusalignement wordt de binnenzijde van de knie (mediale zijde) ernstig belast, waardoor kraakbeen- en meniscusletsels optreden en er progressief meer pijn optreedt. Bij valgusalignement ontstaat hetzelfde proces aan de buitenzijde (laterale zijde) van de knie.

Door het been terug ‘recht’ te zetten, kunnen we die belasting verminderen, waardoor de verdere slijtage wordt tegengegaan en de pijn in belangrijke mate vermindert. Vergelijk het met een band van een auto die schuin gemonteerd is en aan 1 zijde ernstig begint af te slijten…

We kunnen correcties uitvoeren in meerdere vlakken.  Zo kan er ook een ‘slope correctie’ worden uitgevoerd: dat is de hellingsgraad in het tibiaplateau. Hier kunnen misvormingen ontstaan door aangeboren afwijkingen of een ongeval op jonge leeftijd, waarbij de groeischijf beschadigd wordt. Dit heeft belangrijke gevolgen op de ligamentaire stabiliteit van de knie: de voorste of achterste kruisband kunnen hierbij zoveel krachten te verwerken krijgen dat ze falen en er daardoor instabiliteit in de knie ontstaat.

New Clip osteotomie:

Voor het exact uitvoeren van deze beenderige correcties hebben we tegenwoordig een nieuwe technologie ter beschikking. Er wordt een CT-scan uitgevoerd van de knie, de heupkop en de enkel.

Met softwareprogramma’s en met de hulp van ingenieurs wordt dan een zeer exacte 3D-planning uitgevoerd van de correctie die gemaakt dient te worden. De plaatpositie wordt bepaald, de positie van de botcoupe en de exacte grootte en vorm van een eventuele botgreffe worden uitgetekend in 3D.

Na volledige aanpassing en goedkeuring van de planning worden op maat gemaakte coupeguides met een 3D-printer ‘geprint’.  Deze coupeguides worden vanuit de firma aangeleverd, gesteriliseerd en tijdens de ingreep op het bot van de patiënt geplaatst.

Door de guide kan met erg grote precisie het snijvlak in het bot uitgevoerd worden. Ook de posities van de schroefgaten van de plaat worden door de guide voorgeboord, zodat de plaatpositie op slechts 1 juiste positie kan gezet worden. De correctie wordt dan, bij het appliqueren van de plaat, automatisch zeer exact uitgevoerd.

Indien er een opening in het bot wordt gecreëerd, kan een greffe op maat gezaagd worden om deze opening exact in te vullen. Op die manier ontstaat een nog grotere stabiliteit van de osteotomie, zodat deze snel belast kan worden en minder pijn veroorzaakt bij de patiënt.

Deze 3D-technologie geeft een erg grote zekerheid en precisie voor het uitvoeren van complexe correcties. Als er grote correcties of correcties in meerdere vlakken moeten uitgevoerd worden is dit manueel vaak erg moeilijk en minder precies.

Dr. Bart Vundelinckx: “Mijn bijzondere interesse in osteotomieën van de knie heeft mee de keuze voor mijn buitenlandse opleidingsplaats in Fowler-Kennedy Clinic in London Ontario, Canada bepaald. Dit is zowat de ‘bakermat’ van de moderne knie-osteotomie. Ik vind het erg boeiend en uitdagend hoe de techieken die ik daar aangeleerd heb door de moderne computertechnieken razendsnel mee evolueren. Ik ben dan ook erg trots dat Vitaz nieuwe technologie hoog in het vaandel draagt.”