HomeArtikelTerugblik op Symposium Immuuntherapie: The final frontier, georganiseerd door het Oncologisch Centrum AZ Nikolaas – AZ lokeren

Terugblik op Symposium Immuuntherapie: The final frontier, georganiseerd door het Oncologisch Centrum AZ Nikolaas – AZ lokeren

Gepubliceerd op maandag 6 mei, 2019

Immuuntherapie is al enkele jaren in opmars. Deze therapie komt in een stroomversnelling terecht en we bereiken hiermee een kwaliteitsvolle en beduidend langere overleving bij oncologische patiënten. Immuuntherapie verdringt zelfs chemotherapie in heel wat indicaties zoals bij melanoom, longkanker en nierkanker en wordt soms zelfs in eerste lijn gebruikt, dus niet enkel na falen van chemotherapie. 

2017 betekende het vijfjarig bestaan van Ipilimumab in België, de eerste vorm van immuuntherapie met overlevingskansen bij patiënten met geavanceerde vormen van kanker en de eerste immuuntherapie voor melanoom zowel in België als wereldwijd.

Sinds 1 januari 2017 wordt in België voor de immuuntherapieën een ander traject dan het klassieke terugbetalingstraject gevolgd. Hierdoor werden Pembrolizumab en Nivolumab, de tweede generatie immuuntherapieën, goedgekeurd door de Europese Commissie en terugbetaald in België voor acht indicaties in zes verschillende tumortypes. Vooral voor huid- en longkanker, waar de overleving met de klassieke chemotherapieën bedroevend was, was de noodzaak tot snelle toegang tot immuuntherapie groot. De noodzaak in combinatie met de doeltreffendheid van de behandeling en het aantal indicaties was zo groot dat een versnelde goedkeuring logisch bleek voor de Belgische autoriteiten. België was hiervoor één van de snelste binnen Europa wat betreft goedkeuring.  

“Dit betekent dat deze patiënten toegang krijgen tot een therapie die betere overlevingskansen biedt en een veel hogere levenskwaliteit tijdens de behandeling. De therapie wordt vanaf 1 mei al terugbetaald of een jaar sneller dan anders. Dat is belangrijk want het gaat om zwaar zieke, vaak terminale patiënten.”

Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid

Ondertussen worden in een versneld tempo studies uitgevoerd met nieuwe immuuntherapieën, in nieuwe indicaties. Ook patiënten van AZ Nikolaas en AZ Lokeren hebben toegang tot deze studies. Vanaf 1 mei 2019 wordt Durvalumab terugbetaald voor de behandeling van niet kleincellige longkanker. We hopen op snelle terugbetaling van Atezolizumab bij het triple negatief borstcarcinoma.

Bij immuuntherapie zien we niet de klassieke nevenwerkingen die we zien bij chemotherapie, waarbij veel patiënten last hebben van haaruitval, vermoeidheid, daling van bloedcellen, infecties, misselijkheid, mucositis, … Door reactivatie van ons immuunsysteem kunnen er bij immuuntherapie auto-immuunreacties optreden. Deze auto-immuunreacties kunnen soms hevig zijn en zelfs leiden tot lange ziekenhuisopnames en in zeldzame gevallen tot een fatale afloop. De klachten kunnen heel atypisch zijn, zoals diarree bij een colitis, hoofdpijn en vermoeidheid bij hypophysitis, algemene verzwakking bij bijnierinsufficiëntie en schildklierlijden, enz.  Ook het ziektebeeld kan misleidend zijn. Een pneumonie waarbij antibiotica wordt opgestart of een auto-immuun pneumonitis waarbij corticoïden vereist zijn, kunnen klinisch niet van elkaar te onderscheiden zijn.

Tijdens het symposium ‘Immuuntherapie: the final frontier’ werden de leden van deze Task Force voorgesteld aan de hand van een aantal casussen. Zeker in de eerstelijns zorg is tijdige herkenning van nevenwerkingen belangrijk. De huisarts en de urgentieartsen op de spoedgevallen kunnen zich dan ook snel in verbinding stellen met het Task Force team bij vermoeden van een auto-immuunreactie.

Het symposium Immunotherapie: the final frontier? met de leden van de Task Force

Met een opkomst van meer dan 200 artsen en paramedici is het duidelijk dat er veel interesse is voor dit actuele onderwerp. Of we met immuuntherapie aan de grens van het medisch kunnen zitten zal de toekomst uitwijzen, maar het is alvast een revolutionaire stap geweest in de behandeling van onze kankerpatiënten.